„Ciekawość Świata” po pałucku- zapraszamy

Zapraszamy wszystkich na najbliższą odsłonę cyklu „Ciekawość świata”, która odbędzie się we czwartek, 15 marca o g. 17.30 w Urzędzie Miejskim w Kcyni. Naszym gościem będzie Mirosław Kaźmiyrz Binkowski – popularyzator gwary pałuckiej, autor książek i piosenek.

Pan Mirosław urodził się w Żninie i od zawsze Pałuki były mu bliskie. Jak sam opowiada:

Gwara, jako bezsprzeczny element historii, kultury i dziedzictwa regionalnego, staje się jednak w ostatnich latach obiektem zainteresowania i jako ważny relikt staje się obiektem badań i budzi ciekawość, również, co należy podkreślić, pośród młodego pokolenia. Dla starszego pokolenia ma natomiast walor sentymentalny, kojarząc się Pałuczanom-seniorom z ich miejscem urodzenia, dzieciństwem, rodzicami, dziadkami i towarzyszami dziecięcych zabaw.

Mnie również gwara pałucka kojarzy się z dzieciństwem, spędzonym w Żninie lat 50. i 60. ubiegłego wieku, kiedy to jeszcze w domach i na podwórkach była językiem dość powszechnie używanym. Po maturze, w latach 70.,  opuściłem moje rodzinne miasto na zawsze, ale nie porzuciłem gwary i w nieoficjalnych sytuacjach, szczególnie w kontaktach z rodziną i żnińskimi przyjaciółmi, ciągle się nią posługiwałem.  Odwiedzając Żnin, zauważałem, że z każdym rokiem coraz mniej żninian mówi gwarą, a od lat 80. ubiegłego wieku młodzi ludzie praktycznie już jej nie znali. Uświadomiłem sobie, że  gwara pałucka, funkcjonująca wyłącznie jako język mówiony, nieuchronnie zaginie wraz z odchodzeniem ludzi ze starszego pokolenia i jedynym sposobem jej przetrwania  i zachowania dla przyszłych pokoleń jest utrwalenie w materialnej, czyli pisanej postaci. Postanowiłem podjąć się tego zadania i w połowie lat 90. ukazała się pierwsza moja, i w ogóle pierwsza napisana gwarą pałucką, książka „Mój downiejszy Żnin, czyli wierszyki  i brawyndzynie o pałucki gwarze, żniniokach i Żninie”.

Referat Edukacji, Promocji, Sportu i Kultury Urzędu Miejskiego w Kcyni inicjuje i wspiera różnorodne działania, których celem jest popularyzacja historii lokalnej oraz regionalnego dziedzictwa. Należy do niego bez wątpienia wszystko, co wiąże się z położeniem Kcyni na Pałukach i wynikającymi z tego faktu konsekwencjami- dziedzictwo tradycji, języka pałuckiego i bogate przykłady kultury ludowej.  Stąd pomysł, by zaprosić p. Binkowskiego. W trakcie spotkania, jak nas zapewnił nasz gość, nie zabraknie rozmowy o gwarze pałuckiej popartej jej przykładami. Posłuchać również będzie można piosenek śpiewanych „po pałucku”.

Zapraszamy do wzięcia udziału w spotkaniu.

tekst: Justyna Makarewicz