Ukryte piękno – o kamienicach w Polsce

Bardzo ucieszył nas fakt, że tak wielu gości postanowiło piątkowy wieczór spędzić z Pięknem. Bo istotnie Piękno towarzyszyło nam przez cały wykład Macieja Sobczyka. Licznie przybyli na spotkanie pn. „Co się kryje za drzwiami” uczestnicy cyklu „Ciekawość świata” mieli okazję naocznie przekonać się, jakie skarby ukryte są często w niepozornych z zewnątrz kamienicach.

Klatkowiec to zwierz taki, jak kot dachowiec, chadzający własnymi ścieżkami i pokazujący podglądaczom kamienice i ich cudowne wnętrza, które w Polsce są takim niedocenianym bogactwem, z częstokroć bardzo trudną historią – tak przedstawił się nam pan Maciej Sobczyk (na zdjęciu), znany w internetowym świecie jako Klatkowiec właśnie, prowadzący blog o architekturze kamienic pod nazwą Kamienice w Polsce (www.kamienicewpolsce.pl). Za sprawą jego opowieści otrzymaliśmy solidną dawkę wiedzy na temat przeróżnych detali, które można znaleźć odwiedzając przedwojenne kamienice. Maciej Sobczyk usystematyzował swoją prezentację według rodzaju omawianego elementu architektonicznego: obejrzeliśmy zatem dział „Witraże”, dział „Jak malowane”, ukazujący malowidła ścienne na klatkach schodowych, dział „Na ścianie”, w którym otrzymaliśmy zdjęcia okładzin ceramicznych oraz dział „Schody do nieba”, w którym zebrane były fotografie schodów, na końcu zaś dział „Żywioł ognia”, gdzie Maciej Sobczyk zgromadził fotografie pieców kaflowych. Usłyszeliśmy, które miasta są prawdziwymi skarbnicami pięknych kamienicznych wnętrz (Łódź, Kraków, Wrocław) gdzie można znaleźć trawione szkło, a gdzie szczególnej urody klatki schodowe z żeliwnymi schodami (Radom).

Nasz gość opowiedział nam, jak to się stało, że zainteresował się detalami architektonicznymi kamienic i w jakich okolicznościach wpadł na pomysł, by je utrwalać na fotografii. Jak często w takiej historii bywa, zdecydował przypadek. Pan Maciej spędzał wakacje u rodziny w miejscowości Ostrów Wielkopolski i tam odkrył piękne wnętrze jednej z kamienic. Taki był początek. Był jednym z pierwszych, który w 2014 roku założył stronę Kamienice w Polsce, stając się inspiracją dla innych.

Pan Maciej w swojej prezentacji wiele miejsca poświęcił także na wskazanie różnic, jakie wynikają z dziedzictwa zaborów i podstawowych cech, które są charakterystyczne dla budownictwa pruskiego, rosyjskiego czy tego, które powstawało w Galicji. Stwierdził, że architektura Krakowa stanowi swoisty miks wpływów pruskich i rosyjskich. Podstawowa różnica w wyglądzie kamienic w zaborze pruskim i rosyjskim polegała na usytuowaniu elementów dekoracyjnych. W zaborze rosyjskim malowidła znajdowały się na ostatniej kondygnacji, w zaborze pruskim zaraz przy wejściu, na parterze, gdyż ich funkcja miała polegać na tym, by olśnić gościa już od wejścia.

Oprócz znakomitych fotografii otrzymaliśmy także opowieść o okolicznościach powstawania zdjęć i przygodach, jakie spotykały naszego Gościa. Okazało się, że dotarcie do niektórych lokalizacji wcale nie było łatwe i czasem trzeba było zmierzyć się z biurokracją lub nieufnością, która często towarzyszy właścicielom tych pięknych obiektów.

Dziękuję uczestnikom spotkania i zachęcam do udziału w kolejnych, zaplanowanych w ramach cyklu „Ciekawość świata”. Informacje na temat szczegółów znajdują się na stronie www i w mediach społecznościowych. Następne spotkanie już 16 marca. Tego dnia odbędzie się spotkanie promocyjne Michała Wójcika, historyka i dziennikarza, byłego redaktora naczelnego magazynu „Focus Historia”, dotyczące jego najnowszej książki „Cyngielki, gwardzistki, terrorystki. Polki, które zabijały dla sprawy”. Książka będzie miała swoją premierę 8 marca. Ukaże się w wydawnictwie Znak.

Tekst: Justyna Makarewicz/Dźwiękowe Archiwum Kcyni 

Fot. Justyna Makarewicz